Over Graz
als stad
Graz is misschien wel de onbekendste
Duitstalige Erasmusbestemming op de lijst. Ikzelf had er bijvoorbeeld nog nooit
van gehoord. Deze onbekendheid is jammer, want Graz is echt een heel leuke
stad. Het is na de Wenen de grootste stad van Oostenrijk (ca. 280.000 inwoners)
en is de hoofdstad van de deelstaat Stiermarken (D: Steiermark, ENG: Styria). De
grootte van Graz vond ik echt perfect, want al het noodzakelijke is op
loopafstand te doen, maar je krijgt niet het gevoel dat je in een groot dorp
woont.
Graz heeft een schattig historisch
stadscentrum, dat nog volledig intact is en echt de Oostenrijkse allure
uitstraalt, zij het minder pompeus dan Wenen. Het winkelaanbod in het
stadscentrum is niet echt spectaculair. Winkels als H&M en Zara zijn
aanwezig, maar om echt goed te kunnen shoppen, moet je naar de stadsrand, waar
de grote winkelcentra alsook winkels als IKEA zich bevinden. Wat is er dan wel
te vinden in het centrum? Het antwoord hierop is: veel restaurantjes (van McDo
tot traditioneel ‘’steirisch’’), fancy koffiebarretjes, verscheidende pubs,
veel chocoladewinkels, winkels voor traditionele klederkracht, een veel te duur,
maar gigantisch warenhuis en meerdere musea. Voor ieder wat wils dus.
Daarnaast is Graz een op en top studentenstad.
De stad telt namelijk vier universiteiten – jij bezoekt de
Karl-Franzens-Universität Graz, kortweg KFU – en vier hogescholen, wat
resulteert in het feit dat een 1/5de deel van stadsbewoners student
is. Je kan praktisch iedere avond uitgaan, mocht je dat willen. Hiervoor kan je
als student vooral terecht in de Elisabethstraße / Univiertel, daar is
praktisch iedere avond wel iets loos. Verder zijn er meerdere clubs net buiten
het stadscentrum alsook de vele pubs en de befaamde
‘’Studentenwohnheimpartys’’. Ook worden er veel dingen georganiseerd door het
Erasmus Student Network (ESN) Graz, waaronder ook een buddyprogramma: http://unigraz.esnaustria.org/buddy-program-karl-franzens-uni-graz-0
Ten slotte is de ligging van Graz ook gewoon
ideaal. Met de Flixbus ben je zo in Wenen, Boedapest, Ljubljana, Zagreb en
Triëst tegen een lage prijs. Graz ligt zeer kort aan de Sloveense grens, wat
super fijn is. In Slovenië hebben ze de euro, maar liggen de prijzen veel
lager. Wil je een keer de ‘’rich bitch’’ uithangen, ga een avondje op stap in
Ljubljana. Verder liggen om Graz heuvels en bergen, dus als je van hiken en/of
skiën houdt, is Graz ook een ideale keuze.
Duits
in Oostenrijk
Veel studenten op onze campus kiezen vaak
liever een bestemming in Duitsland, omdat de lokale bevolking daar zogenaamd
beter Duits zou praten. Ik vind dit persoonlijk een stomme reden, want ook in
Duitsland spreekt men geen schoolboekenduits.
Duitsland en Oostenrijk zijn eigenlijk te
vergelijken met Nederland en Vlaanderen. In Duitsland en Nederland, op enkele
gebieden na, is dialect praten ouderwets en niet cool en praat iedereen standaardtaal,
weliswaar met accent. In Oostenrijk daarentegen is dialect, net als in
Vlaanderen, gewoon normaal en praat iedereen dat ook. Het Hoogduits is de taal
van de media, het onderwijs en de regering en veel Oostenrijkers beschouwen het
als iets kunstmatigs. En ja, de Oostenrijkse dialecten (net zoals de Beierse
trouwens) zijn onverstaanbaar, ook voor de Duitse Eramusstudenten hier, maar
dat betekent niet dat Oostenrijkers geen Hoogduits kunnen. De professoren
spreken echt perfect, accentloos Hoogduits, dus de lessen kan je makkelijk
volgen. Onder de studenten zijn er weliswaar een paar die een heftig accent
hebben en moeilijk te verstaan zijn, wanneer ze Hoogduits praten, maar wees
eerlijk, die lopen bij ons op de campus ook rond.
In de Oostenrijkse variëteit van het Hoogduits
worden wel veel andere woorden gebruikt (bv. ‘’Jänner’’ i.p.v. ‘’Januar’’),
maar dat moet je gewoon zien als een woordenschatverrijking. Het aantal
austriacismen dat je actief overneemt blijft echt beperkt, je bent daar
gewoonweg niet lang genoeg voor in Graz. M.a.w. laat de Oostenrijkse dialecten
je niet weerhouden om je Erasmus in Graz te doen.
Dan nog
wat praktische informatie
Wie is de Erasmusverantwoordelijke/coördinator in Graz?
Monika
Oštir-Schein
e-mail:monika.ostir-schein@uni-graz.at
Welke formaliteiten moet je vervullen voor je inschrijving aan
de gastinstelling?
Zodra mevrouw Verschakelen jouw
kandidaatstelling heeft verstuurd, zal je na een tijdje een mail ontvangen,
waarin staat hoe en wat. Daarin wordt de inschrijvingsprocedure echt
stapsgewijs uitgelegd, welk papierwerk je moet invullen etc. Alles mag over
mail verstuurd worden, dus geen stress met post en zo. Op de site van de
‘’Office of International Relations’’ van de KFU staat ook alles piekfijn
uitgelegd: https://international.uni-graz.at/en/stud/incoming/about-uni-graz/application-for-uni-graz/
.
Er worden ook twee ‘’welcome weeks’’
georganiseerd. Aangezien jij de intensieve cursus Duits niet hoeft te doen,
moet jij je aanmelden voor de tweede begin september. In deze week wordt van
alles uitgelegd en krijg je je studentenkaart. Deze week is verplicht en de
eerste dag geldt als eerste dag in je Conformation of Stay. Het semester zelf
begint pas op 1 oktober. Het nadeel is, dat je op dit moment waarschijnlijk de
resultaten van de tweede zit dan nog niet hebt of net gekregen hebt. Dus als je
na EP2 nog niet definitief mag gaan, is dat tricky.
Bij de online registratie moet je ook al
vakken aangeven. Deze zijn echter niet definitief. Het hoofdzakelijke doel
hiervan is, dat de Erasmusverantwoordelijke in Graz je voor de juiste studie
kan aanmelden. Je hoeft ook je LA niet op te sturen. Je definitieve LA wordt
echt pas, nadat je in Graz aangekomen bent, geregeld met behulp van de academic
advisors. Elke studierichting heeft een eigen academic advisor, die weet welke
vakken wel en niet geschikt zijn voor Erasmusstudenten. Aan de academic advisor
van romanistiek en transculturele communicatie heb ik echt wel iets gehad. De
academic advisor van germanistiek daarentegen was echt een lul, die van mening
was, dat je als niet-moedertaalspreker maar beter geen germanistiekvak kon
volgen. Voor het ondertekenen van je LA en vakspecifieke vragen kan je dus
terecht bij de academic advisors. Voor vragen over andere Erasmusgerelateerde
dingen en je Confirmation of Stay kan je terecht bij de
Erasmusverantwoordelijke.
Hoe vind je een kamer?
Ik had een mail gekregen van het ‘’Office for
International Relations’’ van de KFU. Daarin werden enkele kamers aangeboden
bij externe ‘’Studentenwohnheime’’ (dus geen eigendom van de uni). Daarop had
ik gereageerd en zo had ik dan mijn kamer gekregen. Achteraf niet de slimste
move, want dat was midden in het tweede semester, voordat de examens waren. Ik
moest al een contract ondertekenen en borg betalen en toen stond het definitief
vast. Ik kon niet opzeggen. M.a.w. ik had een kamer voordat ik wist of ik
überhaupt op Erasmus mocht.
Het beste zou ik gewoon hier kijken: https://international.uni-graz.at/en/stud/incoming/about-uni-graz/preparing-your-stay/
. De meeste Erasmusstudenten zaten in een OeAD-Studentenheim. Ik zat in een
WIST- Studentenheim, wat ook zeker aan te raden is. Alles was inclusief (water,
internet, wasmachine etc.) https://www.wist-steiermark.at/wordpress/en/student-residences/moserhofgasse-20-22/
. Andere Erasmusstudenten zaten bij: https://www.greenbox.co.at/
Misschien ook handig om te weten, is dat de
talen Italiaans, Spaans, Russisch, Frans alsook de vertaalvakken niet aan de
grote KFU-campus onderwezen worden, maar in een gebouw aan de Merangasse, dat
zo’n 10-15 minuten lopen van de KFU-campus ligt.
Hoeveel kost je verblijf ginder?
Oostenrijk en Vlaanderen/Nederland zijn qua
levensonderhoud even duur, zou ik zeggen. Het hangt ervan af hoe je leeft. De
gemiddelde huur voor een studentenkamer ligt tussen de 300€ en 400€. Een
halfjaarabonnement voor het OV (enkel te gebruiken binnen Graz) met
studentenkorting kost 90€ (https://www.verbundlinie.at/tickets/verbundfahrkarten/studienkarte).
De ÖBB, de Oostenrijkse NMBS, is duurder dan de NMBS, maar goedkoper dan de NS
(Nederlandse Spoorwegen). HOFER en Lidl zijn de goedkoopste supermarkten, Spar
is iets duurder en Billa is de duurste. Groente en fruit zijn goedkoper in
Oostenrijk – er is wel minder aanbod, Oostenrijkers eten echt weinig groente en
fruit – , vlees daarentegen duurder. Qua uiteten is het echt afhankelijk
waarheen je gaat. De kosten voor de uni zijn echt te verwaarlozen. Je betaalt
een verplichte sociale bijdrage van 20€ en voor al mijn vakken hoefde ik maar
twee cursusjes te kopen (in totaal 20€).
Als je gewoon dezelfde levensstijl aanhoudt
als in Vlaanderen/Nederland, dan zou je niet in de financiële problemen moeten
geraken. Enkel je Erasmusbeurs als inkomstenbron is niet toereikend. Ik schat
dat ik maandelijks circa 450€ (inclusief mijn huur van 325€ en uitgaan) kwijt
was.
Hoe
kies / bekijk je vakken?
Vakken bekijken doe je hier: https://online.uni-graz.at/kfu_online/webnav.ini.
Dit is echt de meest onduidelijke en gebruikersonvriendelijke site ooit. In de
verplichte ‘’welcome week’’ wordt een dag besteed aan het uitleggen van dit
systeem en je krijgt ook een uitleggids en dan valt het uiteindelijk wel mee
hoe moeilijk het is. Maar aangezien je je LA in Antwerpen al eerder klaar moet
hebben, moet je het zelf zien uit te vogelen via: https://static.uni-graz.at/fileadmin/bib/downloads/studierende/incoming/ugo/bibwww_s_ugo_guidelines.pdf
. In deze gids staat ook info over de verschillende vaktypes aan de KFU. Je mag
mij uiteraard ook contacteren.
Aan de KFU moet je jezelf voor de vakken
aanmelden (pas na de ‘’welcome week’’ in september) en een tip die ik je nu al
geef is: meld je voor meer vakken aan dan je van plan bent om te volgen. Als je
je aanmeldt, kom je namelijk op een wachtlijst terecht (behalve bij
‘’Vorlesungen’’). Vooral bij keuzevakken zijn er vaak meer aanmeldingen dan
plaatsen en krijg je dus niet altijd een gefixeerde plaats. Er geldt een
algemene aanmeldingsdeadline. Als deze verstreken is kan je je niet meer voor
andere vakken aanmelden. Afmelden daarentegen gaat altijd. Dus neem het zekere
voor het onzekere en meld je voor meer vakken aan, anders kan het zijn dat je
te weinig studiepunten (24-27 voor Antwerpen) hebt, wat mij bijna overkomen
was.
Het bereiken van het aantal studiepunten is
ook best moeilijk, aangezien aan de KFU veel (keuze)vakken weinig studiepunten
hebben, de meeste variërend van 1 tot 3 studiepunten. Om aan de 24 studiepunten
te geraken, zal je waarschijnlijk meer dan 6 vakken moeten opnemen. Hierdoor
ontstaan snel overlappingen in je rooster, aangezien je vakken uit
verschillende studies en verschillende jaren gaat combineren. Alle vaktypes
(behalve ‘’Vorlesungen’’) hebben 80% verplichte aanwezigheid, dus overlappingen
zijn niet mogelijk. Houd er ook rekening mee, dat je les krijgt in meerdere
gebouwen. De meeste vakken zal je volgen aan de Merangasse (behalve de talen
Duits en Engels) en dit gebouw ligt relatief ver van de algemene KFU-campus.
Reguliere Oostenrijkers hebben vaak de keus
uit drie verschillende examenmomenten. Als Erasmusstudent heb je dat in
principe ook, echter zit tussen de examenmomenten een maand tijd. M.a.w. je
moet het eerste examenmoment nemen in de laatste januariweek, want de tweede
mogelijkheid is veel te laat (begin maart). Dit heeft als gevolg dat je (bijna)
al je examens in dezelfde week hebt. Ik had 6 examens in de laatste week en 3
de week ervoor. Het is ook mogelijk dat je vier examens op een dag hebt. De
enige blokperiode die je hebt, is de kerstvakantie van drie weken, maar na deze
vakantie heb je wel nog drie weken gewoon les en direct na de laatste lesweek
heb je examens. De examens vinden plaats volgens je normale lesrooster. Dus
zorg ervoor dat je je lesrooster verstandig samenstelt. Alle vakken zijn
wekelijks en duren normaal gesproken 90 min. Ook de examens duren 90 min i.p.v.
120 min zoals aan St. Andries. Dit klinkt echt heel verschrikkelijk. Ik dacht
ook dat dit de hel ging zijn. Het was ook veel stress, maar het is doenbaar. Je
leert sowieso beter onder stress en de examens zijn gewoon na een week voorbij.
Je zit dus niet een maand in die examensleur.
Dan nog wat specifiekere info over de vakken
die ik gevolgd heb, aangezien de vakbeschrijvingen nogal vaag zijn, vooral op
het gebied van (deel)evaluaties.
Bachelorstudie: Germanistik / German Language and Literature
Deutsch-nordische Wechselbeziehungen (Vom Beginn
des 20. bis zum Beginn des 21. Jahrhunderts) / German-Nordic Interrelations (From the Beginning of the 20th
to the Beginning 21th Century) - (2 stp) – vaktype: ‘’Vorlesung und Übung’’
Op basis van de online vakbeschrijving had ik me
dit vak een beetje anders voorgesteld. Daarin staat dat dit vak gaat over de
invloed van de Scandinavische talen en culturen in het Duitse taalgebied.
Klinkt spannender dan het is. Het enige wat je in dit vak doet, is een Duitse
vertaling van een Scandinavisch literair werk lezen, daarover een referaat van
ca. 30 minuten houden en vervolgens je referaat uitschrijven in een verslag met
bronvermelding etc. De boeken, waaruit je kan kiezen, behoren tot de
Scandinavische hoogstaande literatuur, m.a.w. het zijn niet de makkelijkste en
dunste boeken om te lezen. Desondanks, ook als je niet van lezen houdt, raad ik
je dit vak aan, aangezien het niet extreem veel werk is, het geen ‘’Klausur’’
heeft en je (onbewust) je woordenschat uitbreidt.
Historiolinguistik I / Historiolinguistics I – (4 stp) – vaktype: ‘’Proseminar’’
Dit vak heb ik uiteindelijk gekozen, omdat ik
het vak dat ik oorspronkelijk wilde volgen moest laten vallen wegens een
overlapping in m’n rooster. Het is een historisch taalkundig vak en het gaat
over hoe het hedendaagse Duits is ontstaan uit het Indo-Europees. De lesstof
bestaat min of meer uit twee delen: pure theorie en theorie die je moet
toepassen. Het pure theoriegedeelte is gewoon blokken. Het andere gedeelte is
moeilijker. Dat gaat hoofdzakelijk over de Eerste en Tweede Germaanse
Klankverschuiving en aan de hand van klankverschuivingsregels (die je van
buiten moet leren) moet jij kunnen uitleggen waarom de /g/ in het Oudsaksische
‘’huggian’’ in het Oudhoogduitse ‘’huckan’’ veranderd is in een /ck/. Een
‘’Hausübung’’ (50%) en een ‘’Endklausur’’ (50%) bepalen je punt. Het vak is
weliswaar veel werk – het zijn dan ook 4 stp – , maar is zeker doenbaar.
Echter, doordat hetgeen, dat je leert niet direct heel nuttig is voor later,
vind ik dit vak niet direct een aanrader.
Literarische
Traditionen 2 (1700-1880/90) / Literary
Traditions (Enlightenment -1890) – (3
stp) – vaktype: ‘’Vorlesung’’
AFRADER. Dit vak is pure
literatuurgeschiedenis. Het gaat echt over de Duitse literatuur met zijn
verschillende genres, schrijfstijlen en -technieken, de auteurs en hun werken
die in de betreffende periode populair waren. Er wordt nauwelijks iets over de sociaalhistorische
context verteld. Aan inzicht heb je helemaal niks, want het is een echt
papegaaienvak, dat je enkel kunt halen door alle dia’s van buiten te knallen. Op
het examen worden ook geen inzichtvragen gesteld, enkel feiten. Doordat je in
Graz waarschijnlijk het merendeel van je examens in de laatste januariweek gaat
hebben en de enige beetje blokperiode de kerstvakantie is, is dit vak qua
leerstof niet doenbaar naar mijn mening. Bij de leerstof horen ook TIEN
literaire werken, waaronder Goethes ‘’Die Leiden des jungen Werthers’’, daarmee
je een idee hebt van het soort boeken, die je moet lezen.
Bachelorstudie: Transkulturelle Kommunikation /
Transcultural Communication (= vertalen & tolken)
Deutsch: Kultur-Schwerpunktthemen I / German: Culture and Civilisation III – (3
stp) – vaktype „Vorlesung‘‘
Dit vak is vergelijkbaar met NLC uit BA2, maar
dan met een normale hoeveelheid aan leerstof. Het vak gaat over de geschiedenis
van Oostenrijk en Duitsland. Begint bij de Eerste Wereldoorlog en eindigt bij
het heden. Enkele thema’s zijn weliswaar al eens behandeld bij Geschiedenis van
Duitsland. Desondanks vond ik het interessant, omdat het deze keer vanuit een
Oostenrijks perspectief werd verteld. De rol van Oostenrijk in dit vak is
sowieso veel groter dan bij de Duitse geschiedenisvakken van onze campus, dus
je leert wel degelijk iets nieuws. Verder worden er enkele literaire teksten
geanalyseerd (cf. NLC). Ook voor dit vak moet je lezen. Als Erasmusstudent
slechts één boek, de reguliere studenten twee boeken. Het examen bestaat uit
een schrijfopdracht betreffende dit boek – zonder woordenboek, fouten in
naamvallen zijn niet dramatisch –, inzicht- en feitvragen.
Italienisch: Translatorische Basiskompetenz I /
Italian: Introduction to Translation I –
(6 stp) – vaktype: ‘’Kurs’’
(ook
voor de talen Engels, Frans, Spaans en Russisch)
AANRADER. Dit vak bestaat uit twee deelvakken
(2x 90 min per week): vertalen DU à IT (onderwezen door een Italiaanse) en vertalen IT à DU
(onderwezen door een Oostenrijkse). Het grote voordeel aan dit vak is, dat
beide docenten geen proffen zijn, maar mensen uit de praktijk. De ervaring spat
er af, (wat de Italiaanse docent wel een tikkeltje arrogant maakt). Bij dit vak
heb je echt het gevoel dat je iets (nuttigs) leert. Bij het ITàDU deel
leer je eerst enkele vertaal- en reviseerstrategieën, gevolgd door
vertaalopdrachten, die beoordeeld worden, verderop in het semester. Het DUàIT begint
met tekstanalysen, gevolgd door vertaalopdrachten verder in het semester (een
keer zelfs een betaalde echte opdracht 😊). Bij DUàIT is er
enkel één vertaalexamen voor punt. Het eindresultaat komt tot stand door het
gemiddelde van beide deelvakken.
Ondanks dat ik de enige niet
moedertaalsprekende Erasmusstudent was – de andere studenten waren of
Oostenrijks of Italiaans – en het niveau Italiaans van Oostenrijkers beter is,
heb ik wel goede punten gehaald. Dus het is zeker doenbaar, mits ten minste een
van je twee talen op hoog niveau is.
Ik weet niet in hoeverre de anderstalige
varianten overeenkomen met Italiaans-Duits. Ik weet enkel dat voor de
Engelstalige variant een toelatingsexamen (eerste week naar de ‘’welcome week’’)
gemaakt moet worden, omdat in het verleden te veel ‘’zwakke’’ Erasmusstudenten
het niet haalden. De taaleisen voor het Engels en het Italiaans zijn het
hoogst, omdat dat de klassieke middelbare schooltalen in Oostenrijk zijn, dus
voor de andere taalvarianten – zeker voor het Frans, aangezien dat niet
standaard op het middelbare wordt onderwezen – zal dit vak ook doenbaar moeten
zijn.
Bachelorstudie: Romanistik (Italienisch) / Romance
Studies (Italian)
Introduzione agli studi sulla cultura: Italia
(Generazioni a confronto; dagli anni del boom all’Italia contemporanea nello
specchio del cinema) / Introduction to
Cultural Studies: Italy (Generations between First and Second Republic) –
(2 stp) – vaktype: ‘’Kurs’’
Dit vak gaat over het Italië van na de Tweede
Wereldoorlog tot het heden. De prof gebruikt filmfragmenten bij het uitleggen,
wat de stof minder droog maakt. Het is een interactief college, waarin veel
wordt gediscussieerd. Er wordt uitsluitend in het Italiaans gesproken. De prof
is een Italiaanse en heeft verstand van haar vak. Het vak bestaat uit vier
beoordelingen: “Zwischenklausur”, “glossario’’ of ‘’riassunto’’, presentatie in
tweetallen van .ca 20 min per persoon en een ‘’Endklausur”. Deze vier
deelevaluaties moeten alle vier positief zijn om het vak te halen. Persoonlijk
vond ik het veel werk voor slechts 2 studiepunten. Inhoudelijk was het
daarentegen dan wel niet zo zwaar.
Grammatica
funzionale 2 / Functional grammar 2 –
(3 stp) – vaktype: ‘’Kurs’’
AFRADER. Dit vak hoef je in principe niet op
te nemen als je Italiaans Taalkunde II haalt (wat bij mij helaas niet het geval
was). Mocht je taalkunde II niet halen, dan zou ik alsnog dit vak niet kiezen.
De grammaticaonderwerpen (bv. ‘’periodo ipotetico’’, ‘’discorso indiretto’’,
‘’concordanza dei tempi e modi’’) komen grotendeels overeen met het tweede
semester van taalkunde II. Echter, er zijn ook enkele nieuwe onderwerpen en de examenopdrachten
zijn van een hoger niveau dan de opdrachten van Sambre. Op het examen van
Sambre zijn de verschillende grammaticaonderwerpen van elkaar gescheiden (bv.
opdracht over passief, opdracht over ‘’concordanza’’). Bij het examen van dit
vak wordt alles door elkaar gevraagd. De makkelijkste opdracht op het examen
was: Verander de volgende zinnen van passief in actief en andersom en zet waar
mogelijk de expliciete vorm om in impliciete en andersom. Daarnaast duurt het
examen maar anderhalf uur, bestaat er geen herkansingsmogelijkheid en heeft het
een strenge giscorrectie bij enkele opdrachten (- 1 punt per fout). Daarnaast
legt de prof ook helemaal niks uit. Je krijgt meestal twee dagen van te voren
zo’n 5-6 pagina’s aan opdrachten toegestuurd, die je dan tegen de eerstkomende
les moet maken. Deze worden dan gezamenlijk nagekeken.
Treffpunkt
Sprachen
Wirtschaftsdeutsch,
ab Niveau B2 / Business German Course,
Level B2 and up – (3 stp) – vaktype: „Kurs“
AANRADER. Dit is een externe cursus, die wordt
georganiseerd door Treffpunkt Sprachen, het talencentrum van de KFU, en is
daarom niet gratis. Als KFU-student krijg je wel korting en betaal je 70€.
Zoals je af kan leiden uit de naam, focust deze cursus zich op de economie. Je
leert vooral veel woordenschat (en basisinzichten) op het gebied van marketing,
de Europese Unie, bank- en verzekeringswezen, zaken- en arbeidswereld - ik ken
nu meer contractsoorten in het Duits dan in het Nederlands -, en interculturele
communicatie. Aan grammatica wordt niet veel aandacht besteed, aangezien je
wordt verondersteld dit te kunnen. De eindbeoordeling bestaat uit 10 quizzen
(20%), vier schrijfopdrachten (20%), een presentatie van ca. 15 min (25%) en
een “Endprüfung’’ (35%). Voor deze cursus en voor elke andere cursus van
Treffpunkt Sprachen moet je een ingangsexamen maken, zodat je niveau kan worden
bepaald. Hierover krijg je meer informatie in de ‘’welcome week’’.
Mocht je nog vragen hebben kan je me altijd mailen
via sjoerd.weijl@student.kuleuven.be
No comments:
Post a Comment